Ruben: “Fijn hulpmiddel: de Bulbmanager”

Mijn job? Lekker plannen. En in de lelieteelt is dat een hele verantwoordelijkheid. Als je ernaast zit ben je de sjaak. Verknal ik het, bijvoorbeeld bij het bewaren van de bollen, dan voelt iedereen dat in de hele keten. Gelukkig gaat het meestal goed en dat geeft voldoening. Mijn broer Thomas koopt onze bollen voor een heel jaar in. De partijen komen uit Nederland, Frankrijk, Nieuw-Zeeland en Chili. Eenmaal binnen, dan ga ik ermee aan de slag. Waar bewaren we de bollen, welke stukken grond komen er vrij, welke orders worden er gelopen?

Een superfijn hulpmiddel bij het plannen is de Bulbmanager; een computerprogramma waar we sinds een jaar mee werken. Onze bollen volgen we van aankoop, voorraad in de koelcel, planning in de kas tot aan de oogst. En met de verzamelde data maken we een strak plantschema. Van het beginproces tot de oogst, in ons systeem is alles terug te zoeken.

Tot een jaar terug werkten we met losse excelbestanden. Analyseren was niet aan de orde, je werkte op onderbuikgevoel en wist ongeveer hoe en wat je moest plannen. Met dit geautomatiseerde systeem weet je het veel preciezer. Staat er bijvoorbeeld een rij in de kas niet lekker bij, dan ga je checken: wat is er allemaal met die bollen gebeurd? Waar stonden ze in de cel, waar komen ze vandaan? Daar kun je op handelen.

Voordat je kunt terugkijken, moeten wel alle bollen in het systeem zijn verwerkt: een heel proces. Met een tablet en een scanner gaan onze medewerkers aan de slag. Elk bollenpallet wordt ingescand naar de rij in de koelcel. Wat vooraan in de koelcel staat, wordt als eerste gepoot. Dus de bollen moeten slim worden weggezet. Dat is een echte puzzel, want sommige soorten hebben een andere temperatuur nodig. Bovendien zijn er plekken in de cel die minder goed vriezen. Wekelijks bekijk ik de ruimte in de kas en welke bollen we moeten ontdooien. Dan krijgen ze een plantlabel, die wordt gescand als ze de grond ingaan. En bij de oogst scan je ze weer. Zo weet je het aantal kasdagen, voordat ze worden gesneden.

Neem bijvoorbeeld de kerstperiode, als we veel rode en witte lelies verkopen. De productie moet op tijd zijn en luistert nauw. In mijn systeem zie ik terug wanneer de bloemen worden geoogst en welke plantweek eraan vasthangt. Ook de planning van de verkoop en de productie is eraan gekoppeld. Je weet dat je in de oogstweek meer handjes in de kas nodig hebt. Na kerst volgt Valentijnsdag, met roze en rood, internationale vrouwendag en ga zo maar door. Een leuke puzzel om te maken, helemaal als het loopt zoals je ‘t had bedacht.

Zo’n IT-systeem moet je wel leren doorgronden. Het liefste wil je alles uit je data halen, daar zoeken we nu naar. Een doorgaand leerproces. Natuurlijk moet je wel altijd zelf nuchter blijven nadenken, niet alles is in een systeem te vangen. Lelies blijven een natuurproduct. Daarom loop ik elke week een rondje op beide locaties om de planning te controleren.

Wat handig is: het testen van nieuwe bolsoorten. Je plant ze weg, scant ze meteen in en later check je hoe snel het soortje was. Dat is echt super aan zo’n systeem. Ook zijn we bezig het proces van ontdooien te optimaliseren. Na 1 à 2 dagen uit de vrieskou ontspruit de bol en dan moet je opletten. Vorige week lagen de Chileense bollen te ontdooien, maar deze hadden veel te grote spruiten. Enorm balen, want dan zijn ze niet meer met de machine te planten. En niemand zit te wachten om met de hand te poten. Dan loop je even helemaal spaak. Tja, je kan er moeilijk over doen, maar soms loopt het anders en dan moet je snel schakelen. Gelukkig raak ik niet snel in paniek.

Ruben Evers (22) is de jongste zoon van de familie en werkt sinds anderhalf jaar mee in het bedrijf Bredefleur.